İnsanlık uzun bir süre sadece büyük harfleri kullandı.
Ama yazı yazdıkça, daha da hızlı yazmamız gerekti.
İşte burada Kutsal Roma İmparatoru Kral Şarlman odasına bir bilgini davet etti.
Alcuin.
Onun hazırladığı Karolenj yazı tipi, yazının standardizasyonunu mümkün kılmış ve eserlerin çoğaltılabilmesini kolaylaştırmıştı.
Britanyalı bilgin Kral Şarlman'ın ülkesinde entellektüelleşme sürecini başlatacak, onun hazırladığı programla eskimeye yüz tutmuş dini eğitimi reformla yukarıya taşıyacaktı.
Karolenj minüskülü o kadar etkili bir yazı stiline dönüşmüştü ki: Orta Çağ'dan İtalyan Rönesansı'na kadar süregelip, ardından matbaanın standart yazı tipi haline gelmişti.
Alcuin, Şarlman'ın himayesinde, eğitimde reformlar gerçekleştirdi ve bu reformlar, Skolastik geleneğin temel taşlarını oluşturdu. Sarayda kurduğu "Palatine School" ile eğitim standartlarını yükseltti ve kitap üretimini teşvik etti. Latincenin eğitimdeki önemini vurgulayarak, dönemin eğitim materyallerini hazırladı ve metinlerin doğru bir şekilde öğrenilmesini sağladı. Ayrıca, Hristiyan teolojisi ve felsefesi üzerine çalışmalar yaptı, bu da Skolastik düşüncenin temellerinin atılmasına katkıda bulundu.
Majüskül Yazı Tipi
Orta Çağ'a kadar yazılmış olan neredeyse tüm yazıların yazıldığı, bugün büyük harf olarak anılan yazı biçimi.
O dönemlerde sadece Latin, Yunan ve Kiril alfabesinde denk geldiğimiz küçük harfler bugün dünyanın pek çok dilinde hala yok.
Başlıklar dünya dillerinin çoğunda aynı harflerin daha büyük yazılmasıyla ayrıştırılıyor.
Minüskül Yazı Tipi
Orta Çağ'da Alcuin'in büyük harflerden uyarladığı, yazımı hızlandıran ve kağıt tasarrufu sağlayan yazı modeli. Karolenj Minüskülü olarak da anılır.
Bu iki yazı tipi başlangıçta ya sadece büyük ya da sadece küçük olarak kullanılıyordu ama bu, hızla değişti. Zamanla küçük harfler büyük harfli metinlere adapte edildi. Önce paragraf başlarında büyük harf kullanıldı, ardından cümlelere büyük harflerle başlandı.
Küçük harflerin icadı 👀
— Nihayet Dergi (@NihayetDergi) July 18, 2024
🔎 İnsanlık uzun bir süre sadece büyük harfleri kullandı. Ama yazı yazdıkça, daha da hızlı yazmamız gerekti. MS 800. yıllarda, Karolenj minüskülü yani küçük harfler Şarlman’ın sarayında ortaya çıktı pic.twitter.com/gtwV1QP95T
İleri Okumalar
· Ganz, David. "Carolingian Manuscripts. The Verdict of the Master." Francia 42 (2015): 253-274.
· Augustine and the Art of Ruling in the Carolingian Imperial Period: Political Discourse in Alcuin of York and Hincmar of Rheims
· Karolenj Rönesansı Bağlamında Kütüphaneler, Manastırlar ve Karolenj El Yazmaları
· Demir, Seda. "Karolenj Rönesansı Bağlamında Kütüphaneler, Manastırlar ve Karolenj El Yazmaları." Türk Kütüphaneciliği 35.2 (2021): 183-207.